현대 한국어와 몽골어의 서법 대조 연구

Орчин цагийн солонгос, монгол хэлний т л вийн харьцуулсан судалгаа

Орчин цагийн монгол хэлэнд х рнэн т гсг х хэлбэрээр хэрэглэгдэж байгаа цагаар т гсг х н хц л ба йлт нэр(тодотгон холбох н хц л) нь солонгос хэлний т гсг х н хц л(final ending) ба урьдчилан т гсг х н хц л(pre-final ending)-ийн ргийг хамт г йцэтгэж байна. Тиймээс солонгос хэлэнд т гсг х н хц лийн урьд цаг-байдалтай холбоотой урьдчилан т гс х н хц л орвол монгол хэлний тохиолдолд уг солонгос хэлний урьдчилан т гсг х н хц лтэй харьцуулан зэж чадах цагаар т гсг х н хц л буюу тодотгон холбох н хц л р илэрхийлж болно.Солонгос хэлний х рнэх хэлбэр(평서형)-ийн ‘-다(-는다, -ㄴ다)’, ‘-네’, ‘-습니다(-ㅂ니다)’ н хц лтэй харьцуулж чадах монгол хэлний х рнэх хэлбэрийн н хц л нь ‘-на⁴’, ‘-даг⁴’ байж болно. Гэтэл урьд хойно г лбэр хоорондын харьцаа, ярианы байдал зэргээс уг г лбэрт магадлах, батлах зэрэг баймжутга гарвал тодотгон холбох н хц лтэй г лэх ний ард ‘юм’ гэсэн баймж сул гйиг нэмэн хэрэглэж тухайн утгыг илэрхийлж болно. М н туслах йл гийн рэг г йцэтгэж байгаа ‘бай-’, ‘бол-’ зэрэг йл гэнд цагаар т гсг хн хц лийг холбосон ‘ йл гийн ндэс+тодотгон холбох нахц л бай-+цагаар т гсг х н хц л’ гэсэн нийлмэл хэлбэрээр ч илэрхийлж болно. Солонгос хэлний гайхах хэлбэр(감탄형)-ийн ‘-구나(-ㄴ구나, -군, -ㄴ군)’, ‘-구만’ н хц лтэй харьцуулж чадах монгол хэлний х рнэх хэлбэрийн ганцаарчлсан н хц л нь байхг й байна. Гэтэл тухайн утгыг илэрхийлэхээр ‘ йл гийн ндэс+тодотгон холбох нахц л бай-+цагаар т гсг х н хц л’ гэсэн ‘-даг4 байна’ ба ‘ йл гийн ндэс+тодотгон холбох нахц л баймж сул г бай-+цагаар т гсг х н хц л’ гэсэн ‘-даг⁴ юм байна’ зэргийн нийлмэл хэлбэрээр тухайн утгыг илэрхийлж болно. М н ‘-구나(-ㄴ구나, -군, -ㄴ군)’, ‘-구만’ н хц лийн мннг рс н цагийн ‘-었-’ орвол ‘-сан⁴ байна’ буюу ‘-сан⁴ юм байна’ гэх мэт уг солонгос хэлний урьдчилан т гсг х н хц лтэй хамаардаг тодотгон холбох н хц л р хэрэглэгднэ. Солонгос хэлний болзох хэлбэр(약속형)-ийн ‘-으마(-마)’, ‘-음세(-ㅁ세)’, ‘-을게(-ㄹ게)’ н хц лтэй харьцуулж чадах монгол хэлний х рнэх хэлбэрийн н хц л нь ‘-я(-е, -ё)’ гэсэн 1-р биеэр т гсг х н хц л ба цагаар т гсг х н хц л ‘-на⁴’ байж болно. Солонгос хэлний асуух т л в(의문법)-ийн ‘-으냐(-느냐, -냐)’, ‘-으니(-니)’, ‘-을까(-ㄹ까)’, ‘-나’ ‘-습니까(-ㅂ니까)’, ‘-지’ н хц лтэй харьцуулж чадах монгол хэлний хэлбэр нь ер нхийд ‘уу( )’, ‘юу(ю )’,